Issues

ΣΥΝΤΟΜΗ ΕΠΙΒΑΛΛΟΜΕΝΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ

Η Αδούλωτη Κερύνεια η οποία είχε οργανωθεί από τον Αύγουστο 1974 και  εγγραφεί στον Έφορο Σωματείων από το Νοέμβριο 1974, διαδραμάτισε σοβαρό και ενεργό  ρόλο από την πρώτη στιγμή, τόσο στην παροχή άμεσης ανακουφιστικής βοήθειας στους εκτοπισμένους όσο και στη  διαμόρφωση προσφυγικής πολιτικής. Τακτικότατη ήταν η συμμετοχή μας στις συνεδριάσεις τόσο της Κεντρικής,των Επαρχιακών και τοπικών Επιτροπών της “Παγκύπριας Επιτροπής προσφύγων”.  Με επιστολές και υπομνήματα καταθέταμε συνεχώς, γραπτώς τις απόψεις και εισηγήσεις μας  επί όλων των θεμάτων.

Οι εκτοπισμένοι μας τον Αυγουστο 1974 μετά την εκεχειρία ευρίσκοντο διασκορπισμένοι σε όλη την ελεύθερη Κύπρο. Η  διαλυμένη τότε Κρατική μηχανή χρειαζόταν  βοήθεια και γιαυτό προωθήθηκε η σύσταση και της “Παγκύπριας Επιτροπής Προσφύγων”, της ΠΕΠ    όπως καθιερώθηκε να λέγεται, για να βοηθήσει στο έργο της ανακούφισης. Η Αδούλωτη Κερύνεια συνέδραμε ενεργά την προσπάθεια. Συγκροτήθηκε μια Κεντρική Επιτροπή με Πρόεδρο το συνεπαρχιώτη Φειδία Παρασκευαϊδη. Παράλληλα σε κάθε καταυλισμό εκτοπισμένων συστάθηκε τοπική επιτροπή προσφύγων. Οι πρόεδροι των τοπικών αυτών Επιτροπών αποτελούσαν την Επαρχιακή Επιτροπή Προσφύγων. Οι Πρόεδροι των Επαρχιακών Επιτροπών αποτελούσαν αυτόματα και  μέλη της Κεντρικής Επιτροπής. Η Αδούλωτη Κερύενια ως το πρώτο οργανωμένο Επαρχιακό σύνολο, έγινε αποδεκτό και εκπροσωπείτο στην Κεντρική Επιτροπή με ένα εκπρόσωπό της. Μέλη και στελέχη της Αδούλωτης Κερύνειας  εκλέγονταν και συμμετείχαν σε όλες τις τοπικές Επιτροπές και Επαρχιακές Επιτροπές. Η στελέχωση της δομής της ΠΕΠ εγίνετο με εκλογές . Η Παγκύπρια Επιτροπή προσφύγων ξεκίνησε με καλές προοπτικές τις οποίες  ευνοούσαν τότε τα γεγονότα , που ήταν πρόσφατα και οι πληγές νωπές.  Έτσι ξεκίνησε στην Κύπρο μεταπολεμικά ο εθελοντισμός, προσφέροντας κάθε μορφής πρακτική βοήθεια προς τους εκτοπισμένους μας. Ιδιαίτερη ήταν η συμβολή της Επιτροπής στην προετοιμασία του εδάφους για τη στρατηγική που θα ακολουθείτο, με στόχο τη διαμόρφωση συγκροτημένης προσφυγικής πολιτικής για την αντιμετώπιση των  προβλημάτων των προσφύγων. Τα προσφυγικά προβλήματα με τα οποία βρέθηκε αντιμέτωπη τότε η Παγκύπρια Επιτροπή Προσφύγων ήταν:  1. Το στεγαστικό για κατοίκηση και επαγελματική επαναδραστηριοποίηση  2. Σχολικές υποδομές   3. Χρηματοδότηση των έργων / Επιδόματα.

Η “Παγκύπρια Επιτροπή Προσφύγων” λειτούργησε  άψογα για μεγάλο διάστημα μέχρις ότου   σε κάποιο “κέντρο” εντός ή εκτός Κύπρου, σοφίστηκαν κάποιοι/κάποιος ότι πάνω από την Κεντρική Επιτροπή της “Παγκύπριας Επιτροπής Προσφύγων”  έπρεπε να λειτουργήσει μια ολιγομελής Γραμματεία υπό τον Πρόεδρο της Επιτροπής, για να “κουμανταρισθούν ” οι πρόσφυγες όπως χαρακτηριστικά είχε λεχθεί τότε. Μάλιστα αυτή η Γραμματεία επρονοείτο  να στελεχώνεται εξ οφίκιο, από ένα εκπρόσωπο κάθε Κοινοβουλευτικού Κόμματος. Δόθηκε ακόμη ένα λογικοφανές άλλο δικαιολογητικό : τάχα να γίνει πιό ευκίνητη η Επιτροπή στις αποφάσεις της. Έτσι η Επιτροπή τέθηκε υπό τον έλεγχο των Κομμάτων με όλα τα κακά συνεπακόλουθα. Η Αδούλωτη Κερύνεια το πάλαιψε διεκδικώντας  τη συμμετοχή της σε αυτή τη Γραμματεία  κάτι που το πέτυχε λόγω της εξυπαρχής  ενεργού συμμετοχής της στην ίδρυση και δραστηριοποίηση της Επιτροπής, καθώς και  λόγω της ζωντανής παρουσίας και εμπλοκής του τότε εκπροσώπου της. Δυστυχώς,  στη Γραμματεία αυτή μεταφέρθηκαν οι Κομματικές και Ιδεολογικές διαμάχες της εποχής,  με αποτέλεσμα να αρχίσει σταδιακά να χωλένει και να γίνεται όλο και πιο αναποτελεσματική η “Παγκύπρια Επιτροπή Προσφύγων”.  Σταδιακά και με τα χρόνια αυτοδιαλύθηκε, τόσο η Κεντρική όσο και οι Επαρχιακές  και τοπικές Επιτροπές προσφύγων. Για τους τύπους συνεχίζει μέχρι και σήμερα να διορίζεται μια τέτοια καλούμενη Παγκύπρια Επιτροπή Προσφύγων η οποία μιλά για τους πρόσφυγες, χωρίς τους πρόσφυγες και χωρίς να γνωρίζει κανείς ούτε τί κάμνει, ούτε τί υποστηρίζουν  τα μέλη της.   Έχουμε από τότε, την ισχυρή άποψη, διότι είμασταν  κοντά στα γεγονότα ότι, η παρέμβαση για τη δημιουργία της Γραματείας με Κομματική καθαρά εκπροσώπηση είχε στόχο την ποδηγέτηση των προσφύγων και την εξουδετέρωση μιας καθαρά μη ελεγχόμενης προσφυγικής φωνής ιδιαίτερα σε ότι αφορά τη λύση του Κυπριακού και του αντικατοχικού αγώνα που επεβάλλετο να αναλυφθεί, για απελευθέρωση των κατεχομένων εδαφών μας.  Πρώτιστος στόχος της προσπάθειας αυτής ήταν ο πρώτος Πρόεδρος της Παγκύπριας Επιτροπής Προσφύγων ο μ. Φειδίας Παρασκευαϊδης ο οποίος ήταν ένας ελεύθερα συλλoγούμενος άνθρωπος  ο οποίος είχε θέσει τότε τις βάσεις πολιτικής της Επιτροπής, για αγώνα απελευθερωτικό με στόχο την ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ όλων των προσφύγων και εκτοπισμένων  στις πατρογονικές εστίες.  Τα κατάφεραν τελικά να τον απομακρύνουν από την Προεδρία της Παγκύπριας Επιτροπής προσφύγων με το πρόσχημα ότι ήταν ομοφυλόφιλος  και ένα τάχα επισόδειο με στρατιώτη. Εκπρόσωποί μας δούλεψαν χρόνια δίπλα του στην Επιτροπή και ποτέ δεν διαπιστώθηκε  να συνέβαινε  κάτι τέτοιο.  Απομακρυνόμενος ο Φειδίας Παρασκευαϊδης ανέλαβαν πλέον πρόσωπα Κομματικά πειθαρχημένα και υπο τον Κομματικό μανδύα και της Γραμματείας,  η Επιτροπή έπαψε σιγά σιγά να λειτουργεί επί της ουσίας και οι διαμορφούμενες πολιτικές εισηγήσεις  επί προσφυγικής πολιτικής προς την Κυβέρνηση εγένοντο Κομματικά μέχρι που κατέληξε, το κάθε Κόμμα να προωθεί ξεχωριστά τις δικές του θέσεις. Παρέμειναν και ενεργούσαν για εφαρμογή της Κομματικής πολιτικής  οι Κομματικοί έμμισθοι της Επιτροπής οι οποίοι συντηρούνταν από τον Κρατικό προϋπολογισμό για την ΠΕΠ.  Από τότε άρχισε να διαφαίνεται και να προωθείται και η πολιτική κατεύθυνση  για λύση του Κυπριακού η οποία δεν ήταν καθόλου αντικατοχική. Άρχισε σιγά σιγά να πλασάρεται και να καλλιεργείται η έννοια της “‘εθελοντικής “”  επιστροφής των προσφύγων.  Οχι μόνο χάθηκε από το λεξιλόγιο των Κομματικών προσφυγοπατέρων, τότε, η λέξη απελευθέρωση αλλά  είχε αρχίσει να τις δίδονται και χαρακτηρισμοί σε όσους συνέχιζαν να επινένουν στην απελευθέρωση.  Άρχισαν να χαρακτηρίζονται  πολεμοκάπηλοι όσοι χρησιμοποιούσαμε τη λέξη. Σε εκείνη τη φάση όταν κλιμακώθηκε για καλά η Κομματική πόλωση, παράλληλα με τη διαπίστωση ότι ήταν και κατευθυνόμενη με στόχο να αποπροσανατολισθούν οι πρόσφυγες από το στόχο που ήταν βαθειά ριζωμένος στην καρδιά τους, αυτον της επιστροφής,  ο εκπρόσωπος μας απομακρύνθηκε από την Επιτροπή και διακόπηκε η συνεργασία.  Από αυτό το σημείο και μετά, η Αδούλωτη Κερύνεια συνέχισε μόνη της την προσπάθεια με εισηγήσεις και τοποθετήσεις επί της ακολουθούμενης προσφυγικής πολιτικής  για την καλύτερη δυνατή άνετη προσωρινότητα στην οποία παραδόθηκαν  οι εκτοπισμένοι μας καθώς και για καθαρά αντικατοχικ’ό αγώνα  με στόχο την απελευθέρωση και επιστροφή στις πατρογονικές εστίες.

Είναι σημαντικό να αναφερθεί πως μετά την πλήρη αδρανοποίηση και αυτοδιάλυση της ΠΕΠ  τόσο από την Αδούλωτη Κερύνεια όσο και από άλλα προσφυγικά Σωματεια,  έγιναν  προσπάθειες  να θεσμοθετηθούν εκλογές  για τη στελέχωση της ΠΕΠ.  Οι προσπάθειες σκόνταψαν σε διαφωνείες   των Κομμάτων τα οποία  θεωρούν ότι το καθένα εκπροσωπεί  και τους πρόσφυγες  που είναι ψηφοφόροι του. Σε προσχέδια Νομοσχεδίων που είχαν ετοιμασθεί κατεβλήθει προσπάθεια από τα Κόμματα  οι εκλογές εκπροσώπων των προσφύγων να  γίνονται κάτω από Κομματική ταυτότητα. Η Αδούλωτη Κερύνεια διαφώνησε έντονα  και υποστήριξε την ελέυθερη  υποβολή υποψηφιότητας   και οι εκτοπισμένοι ψηφοφόροι να εκλέγουν απευθείας άτομα υποψηφίους και όχι υποψηφίους Κομμάτων. Η προσπάθεια διακόπηκε χωρίς να γνωρίζουμε σε ποιά βαθειά συρτάρια είναι θαμμένη η υπόθεση. Σήμερα, 45 χρόνια μετά , που γράφεται αυτή η σύντομη αναδρομή, η Αδούλωτη Κερύνεια έχει την ισχυρή άποψη ότι ήταν και είναι στόχος εξωτερικών Δυνάμεων να  εξουδετερωθεί μα κάθε τρόπο η δυναμική που θα είχε μια ελεύθερα οργανωμένη προσφυγική οντότητα με στόχους ξεκάθαρα αντικατοχικούς.  Η μοίρα των προσφύγων ήταν προδιαγεγραμμάνη στα συνομωτικά Βρετανο-Τουρκικά σχέδια για την Κύπρο  και με κανένα τρόπο δεν έπρεπε να  τους επιτραπεί να αποκτήσουν το πάνω χέρι στη διαχείριση του Κυπριακού μετά τον Ιούλιο του 1974. Γιαυτό και διαχρονικά Κομματικές Ηγεσίες, πειθαρχημένα και συλλογικά ανέλαβαν  το ρόλο να “κουμαντάρουν ” τους πρόσφυγες. Η άποψη  και εκτίμηση αυτή της Αδούλωτης Κερύνειας επιβεβαιώθηκε πλειστάκης μέσα από τη διαδρομή των 45 χρόνων  με τη μεταχείριση που υπέστει και υφίσταται η ξεκάθαρη και συνεπής πολιτική θέση της Αδούλωτης Κερύνειας στο Κυπριακό, για καθαρό αντικατοχικό απελευθερωτικό αγώνα για αποκατάσταση της Διεθνούς Νομιμότητας  η οποία βάναυσα  παραβιάστηκε στην Κύπρο:  Για ελευθερία με την αποχώρηση χωρίς όρους και περιορισμούς όλων των Τουρκικών στρατευμάτων και των εποίκων, αποκατάσταση της ανεξαρτησίας και εδαφικής ακεραιότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας και της αποκατάστασης του Δημογραφικού της χαρακτήρα με επιστροφή όλων των εκτοπισμένων και προσφύγων στις πατρογινικές τους εστίες